Żyjemy w czasach informacji a jednocześnie dezinformacji. Coraz częściej nasze pokolenie określane jest jako cywilizacja kłamstwa a czasy w których żyjemy, jako cyfrowa era fake newsów. Każdego dnia jesteśmy zalewani ogromną ilością komunikatów. Jednocześnie, często nieświadomie udostępniamy informacje o nas samych, o naszych zwyczajach, zainteresowaniach. Prosta czynność jaką jest np. skorzystanie z bankomatu czy przeglądanie stron internetowych zostawia po nas ślad w postaci naszych spersonalizowanych danych.
Dane są wszędzie
Po co są gromadzone i dlaczego są tak cenne?
Pozwalają odpowiedzieć na pytanie: co się stanie, jeśli zrobimy jakiś krok? Zebrane informacje są poddawane analizie, proces ten określa się jako analiza predykcyjna. Dostarcza ona cennych danych do podejmowania właściwych decyzji. Bazując na masowo zbieranych i gromadzonych danych historycznych pozwala przewidzieć przyszłość. Analiza predykcyjna to szereg metod statystycznych wykorzystywanych do przeprowadzona analiz związków, różnic, segmentacji, klasyfikacji, prognoz, mediacji, moderacji wiele innych. Pozwala uniknąć pułapek jakimi są błędne decyzje, wynikające często z braku lub niewielkiej ilości mylących informacji.
Gdzie się sprawdza analityka predykcyjna?
Obecnie analiza danych jest wykorzystywana powszechnie, wynika to z faktu, że wszędzie pozostawiamy masę informacji na swój temat. Począwszy od porannej kawy wypitej na stacji benzynowej za którą zapłaciliśmy kartą, na podstawie danych które pozostawiliśmy dokonując płatności, Banki klasyfikują nas, określają nasz profil klienta. Na podstawie zebranych danych tworzą spersonalizowane oferty dla grup klientów ale również określają ryzyko ich niewypłacalności. Na podstawie historii naszych płatności Bank wie, kiedy i jak często jeździmy na wakacje, ile średnio na nie wydajemy. Może określić czy podejmujemy zachowania ryzykowne np. poddając analizie częstotliwość oraz ilość kupowanego alkoholu. Jeżeli np. co pół roku wykupujemy wycieczkę i jedziemy na urlop, algorytm nauczy się tej prawidłowości. Jeżeli w przyszłym zakładanym okresie (wg algorytmu), nie wykupiliśmy wycieki (pomijając czas pandemii), możemy spodziewać się telefonu od pracownika Banku oferującego nam wyjątkowo korzystną pożyczkę na wczasy. Jeśli będziemy chcieli powiększyć naszą linie kredytową a system wykaże, że częstość transakcji związanych z ”rozrywką” wzrosła, analityk może przekazać nam odmowną decyzję. – — Nie wierzycie? Wystarczy, że przejrzycie historię własnych płatności na stronie Banku, zwróćcie uwagę na transakcje, nieprzypadkowo każda operacja jest odpowiednio sklasyfikowana?. Z punktu widzenia Banku takie zabiegi są normalne pozwalają z jednej strony tworzyć spersonalizowane oferty dla klientów, z drugiej zaś strony chroni w ten sposób swój kapitał.
Inne zastosowanie analizy danych
Obecnie analityka predykcyjna znajduje coraz szersze zastosowanie w różnych dziedzinach naszego życia takich jak np.: ekonomia, sport czy opisywana wcześniej bankowość. Działy marketingu wykorzystują wyniki analiz między innymi dla celów pozyskania potencjalnych klientów dla swoich firm. Przykłady wykorzystania analizy predykcyjnej można mnożyć. Pozwolę sobie wymienić te dziedziny w których wykorzystanie analizy danych odczuwalnie poprawia nasze bezpieczeństwo i wygodę.
Medycyna, zakres wykorzystania analizy danych jest ogromny i ciągle się z większa z korzyścią dla nas wszystkich. Badania naukowe badające działanie szczepionek, tworzenie nowych terapii genowych, pozwalają dokonać oceny skuteczności leków ale również przeprowadzić klasyfikacje pacjentów w zapadalności na poszczególne choroby, ze względu na podejmowanie przez nich zachowania ryzykowne czy zmienne socjo-demograficzne a nawet psychologiczne.
Branża produkcyjna, możliwości zastosowania analiz predykcyjnych w tej gałęzi przemysłu jest bardzo wiele. Od prognozowania wielkości produkcji pod względem sezonowości, lokalizacji odbiorcy produktu, rodzaju produktu czy też jego ceny, aż po przewidywanie zdarzeń niepożądanych związanych z zatrzymania linii produkcyjnych wynikających z wypadków czy awarii.
Psychologia, można pokusić się o stwierdzenie, że bez analiz statystycznych nie byłoby psychologii. Psychologia jest jedną z dziedzin w której wykonuje się najwięcej analiz. Wszystkie kwestionariusze psychologiczne powstały dzięki analizom statystycznych a wykorzystanie analiz predykcyjnych przeprowadzanych na tych kwestionariuszach do oceny zachowań ludzkich dają wręcz nieograniczone możliwości. Na podstawie zbudowanych modeli działają firmy PR- owe, czy rekrutacyjne. Jeżeli źle wypadniemy na testach psychologicznych podczas egzaminu na prawo jazdy, nie będziemy mogli prowadzić samochodu. Dlaczego? – ponieważ model predykcyjny wykazuje, że osoby o wynikach niskich/przeciętnych bądź wysokich na danej skali, są silnie powiązane z częstotliwością wypadków.
Wszystkie wymienione działania prowadzone są z myślą o naszym bezpieczeństwie i komforcie, ich celem jest usprawnienie, ułatwienie czynności które wykonujemy każdego dnia.
Zawsze jest jakieś „ale”
Wykorzystanie metod analityki predykcyjnej w psychologii daje ogromną wiedzę o zachowaniu i postępowaniu człowieka a co za tym idzie, daje możliwość wpływania na ludzi. Nie chodzi tu tylko o targetowanie reklam w internecie mających za zadanie wpłynąć na chęć dokonania zakupu danego produktu. Analityka predykcyjna może mieć realny wpływ na podejmowanie ważnych decyzji takich jak wybory prezydenckie, czy wyniki referendum. Nie tak dawno firma Cambridge Analytica specjalizująca się między innymi w PR oraz doradztwie politycznym, analizowała zachowania wyborców. Opierając się na modelach zbudowanych przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda, wskazujących na istnienie silnych związków pomiędzy cechami osobowościowymi i preferencjami odwiedzanych stron internetowych, analizowała zachowania wyborów na portalach społecznościowych. Próba badawcza wyniosła 50 milionów osób. Firma wyselekcjonowała niezdecydowanych wyborców i kierowała do nich przekaz mający wpłynąć na ich preferencje dotyczące wyboru kandydata. Należy nadmienić, że skutecznie. Zakłada się, również że firma miała istotny wpływ na społeczeństwo Brytyjskie podczas referendum dotyczące wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
Siła i moc wykorzystania analiz predykcyjnych jest ogromna. Jedynie to czego potrzebujemy to dane i pomysł w jaki sposób je wykorzystać.
